2. Van huiskamer tot tempelcomplex

De Ruijterstraat 67, Den Haag

De 13 leden van de Loge Den Haag kwamen bij elkaar in de huiskamer van de secretaresse, mej. A.M. de Prez. De belangstelling nam echter zo snel toe dat er al gauw gezocht moest worden naar een grotere ruimte. Door middel van een Eigen Gebouw Fonds werd voldoende geld opgehaald om op 2 mei 1904 een herenhuis met het daar achter gelegen terrein aan te schaffen dat op 7 mei 1905 in gebruik werd genomen: De Ruijterstraat 67.

Toen de interesse voor de lezingen en voordrachten nog groter werd, werd de beschikbare ruimte uitgebreid. Dit schreef Johannes Dominicus Ros, voorzitter van de Haagsche Loge van de TVN en de Theosofia Stichting over de te krappe behuizing:

Ontwerp De Bazel radiatorkasten bovenzaal en ventilatieroosters. Collectie NAi, Rotterdam

“Er ontstond in onze stad een steeds groeiende belangstelling voor de theosofische denkbeelden. Zoowel het aantal der leden als dat der belangstellenden bleef toenemen, zoodat ons zaaltje spoedig te klein werd. Velen onzer zullen zich nog levendig herinneren dat zij naar de bijeenkomst gingen en de zaal propvol vonden. Blijmoedig gingen zijn dan weer huiswaarts omdat anderen die minder van theosofie hadden gehoord dan zij, door hun heengaan in de gelegenheid waren hun hart te troosten of hun kennis te vermeerderen. Wanneer een voordracht heel belangrijk beloofde te worden of wanneer een geliefd spreker het woord zou voeren, maakten velen in de zaal plaats voor belangstellenden en zetten zich neer bij de luchtroosters in den vloer van de cursuskamers op de 1e verdieping, om de voordracht toch te hooren.”

In de logevergadering van 28 mei 1911 werd daarom besloten nogmaals geld in te zamelen voor het bouwen van een nieuwe zaal in de tuin. 

K.P.C. de Bazel

Architect Karel de Bazel, tekende voor het ontwerp van de verbouwing van de De Ruijterstraat tot tempelcomplex, dat onderdak bood aan een zevental spirituele groeperingen.  De Bazel was naast architect ook stedenbouwkundige, interieurarchitect, meubelontwerper, graficus en ontwerper van gebruiksvoorwerpen. Hij was tevens lid van de in 1896 in Amsterdam opgerichte theosofische kunstenaarsloge Vâhana. Het lag in de lijn der verwachtingen dat de opdracht aan Karel de Bazel gegund zou worden. Zowel voorzitter Johannes Dominicus Ros als medebestuurslid Gerbrandus Henricus Adema waren kunstenaars en goed bevriend met De Bazel. Het is dan ook geen verrassing dat bovenaan een brief uit 1915 van Adema aan De Bazel over de inrichting en de lichtarmaturen van de nieuwe zaal, als aanhef ‘Amice’ werd geschreven. 

Perspectivische schets v/h gebouw der Theosofia Stichting Den Haag, K.P.C. de Bazel. Collectie NAi, Rotterdam

In deel 3 van de geschiedenis van de Loge Den Haag: De hoogtijdagen in ons eigen gebouw

History, , ,
en_USEnglish